20. yy’ın başında ilk kullanılmaya başlandığında cerrahi maskenin başlıca işlevi, operasyon20. yy’ın başında ilk kullanılmaya başlandığında cerrahi maskenin başlıca işlevi, operasyonekibinin ağız ve burnunda taşıdığı mikroorganizmalar hastanın açık yarasına geçmesini engellemekti. Teknoloji ilerleyip yeni malzeme ve tasarımlar ortaya çıkardıkça maskelerin filtreTeknoloji ilerleyip yeni malzeme ve tasarımlar ortaya çıkardıkça maskelerin filtrekabiliyeti de yavaş yavaş arttı.

 Maske Yapımında Kullanılan İnsan Sağlığına Zararlı KimyasallarMaske Yapımında Kullanılan İnsan Sağlığına Zararlı KimyasallarKısmi Liste (7 adet)

Aşağıda, dermatoloji literatüründe insanda allerjen etkisi bilimsel olarak kanıtlanmış ve aralarındaAşağıda, dermatoloji literatüründe insanda allerjen etkisi bilimsel olarak kanıtlanmış ve aralarındaformaldehid, PTFE ve etilen oksit gibi toksikolojide resmi olarak karsinojen sınıflandırmasında yeralmakta olan kimyasallar sıralanmıştır.

• Cerrahi maskeler: PTFE, tiuram, metildibromo glutaronitril,Cerrahi maskeler: PTFE, tiuram, metildibromo glutaronitril,kokosspropilenediyamin-guanidinium diasetat ve dibromodisiyanobütan, etilen oksit
• N95 maskeler: formaldehid, etilen ürea melamin formaldehid, PTFE, kuaterniyum-15 veN95 maskeler: formaldehid, etilen ürea melamin formaldehid, PTFE, kuaterniyum-15 vealüminyum
• Ev yapımı kumaş maskeler: formaldehidli tesktil reçineleri, kuaterniyum-15 ve imidazolidinilEvyapımı kumaş maskeler: formaldehidli tesktil reçineleri, kuaterniyum-15 ve imidazolidinilürea gibi formaldehid salıcılar, dispers boyalar, p-aminobenzen, parafenilendiyamin, naftol AS,kara kauçuk karışımı ve lanolin
• Doğal kauçuktan lateks eldivenler: kauçuk hızlandırıcılar (tiuram, karba karışımı veyaDoğal kauçuktan lateks eldivenler: kauçuk hızlandırıcılar (tiuram, karba karışımı veyakarbamatlar, merkaptobenzotiazol, difenilguanidin), antioksidanlar (diaminodifenilmetan,parafeenilendiamin, kara kauçuk karışımı), lateks
• Sentetik kauçuk, nitril, vinil veya neopren eldivenler: kauçuk hızlandırıcılar (karba karışımı,Sentetik kauçuk, nitril, vinil veya neopren eldivenler: kauçuk hızlandırıcılar (karba karışımı,karbamatlar, tiuram karışımı, 1,3-difenilguanidin, benzotiazoller, tiourealar

Kaynaklar 

1. COVID-19 günlerinde tıbbi uygulama kaynaklı dermatit: pandemi içinde yaşanan pandemi .DOI: 10.1111/jdv.16710

https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/jdv.16710

2. N95 Yüz Maskesi Kullanımını Takiben Yaşanılan Cilt Reaksiyonları.DOI: 10.1097/01206501-200706000-00013

https://doi.org/10.1097/01206501-200706000-00013

3. COVID-19 pandemisi süresince içeriğindeki formaldehid salıcılar kaynaklı oluştuğu tespit edilmişcerrahi maske dermatiti.DOI:10.1111/cod.13626 Corpus ID: 218985704

https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/cod.13626

4. Formaldehid Karsinojenisite Raporu https://ntp.niehs.nih.gov/ntp/roc/content/profiles/formaldehyde.pdf

5. PTFE kimyasalının kullanıldığına dair firma bildirisi https://www.solvay.com/en/chemical-categories/specialty-polymers/healthcare/medical-equipment-emergency-production/n95-masks

6. PTFE kanserojen sınıfı kimyasal ailesi üyesidir. https://www.cancer.org/cancer/cancer-causes/teflon-and-perfluorooctanoic-acid-pfoa.html

7. Etilen oksit, kanserojen madde sınıflandırmasındadır. https://www.cancer.org/cancer/cancer-causes/general-info/known-and-probable-human-carcinogens.html

Maske Etkinlik Zafiyeti ( 5 adet)

Maskenin Covid-19 özelindeki etkisini değerlendirmiş bugüne kadarki tek randomize kontrollü Maskenin Covid-19 özelindeki etkisini değerlendirmiş bugüne kadarki tek randomize kontrollü deney

Effectiveness of Adding a Mask Recommendation to Other Public Health Measures toEffectiveness of Adding a Mask Recommendation to Other Public Health Measures toPrevent SARS-CoV-2 Infection in Danish Mask Wearers. A Randomized Controlled Trial.Annals of Internal Medicine . https://doi.org/10.7326/M20-6817

Danimarkalı Maske Kullanıcılarında, Diğer Halk Sağlığı Tedbirlerine Maskenin EklenmişDanimarkalı Maske Kullanıcılarında, Diğer Halk Sağlığı Tedbirlerine Maskenin EklenmişOlmasının SARS-CoV-2 Enfeksiyonundan Korunmada Etkinlik Derecesini Çalışan randomize Kontrollü Deney.

“Maske takmanın COVID-19 ile ilgili alınan resmi halk sağlığı tedbirleri arasında olmadığı ve maske“Maske takmanın COVID-19 ile ilgili alınan resmi halk sağlığı tedbirleri arasında olmadığı ve masketakmanın toplumda yaygın bir pratik de olmadığı bir ortamda halk arasında yürüttüğümüz verastgele atanmış kontrol grubu ile kıyaslamanın yapılmakta olduğu bu deney, ev haricinde toplumarasına karışıldığı zamanlarda cerrahi maske takmanın, maske takmamaya göre SARS-CoV-2enfeksiyonu insidansında istatistiksel öneme sahip bir azalma yaratmadığını göstermiştir. ”

Maskenin gerçek yaşam koşullarında COVID-19’a yol açtığı öne sürülen Sars-Cov-2 virüsüne karşıMaskenin gerçek yaşam koşullarında COVID-19’a yol açtığı öne sürülen Sars-Cov-2 virüsüne karşıkoruyucu etkinliğini değerlendiren, tıbbın altın standart olarak belirlediği ilk ve tek randomizekontrollü deney olma özelliğini gösteren bu çalışmada, tıpkı viral enfeksiyonlarda maske takmanınönleyiciliğini araştırmış diğer randomize kontrollü yayınların çıkardığı sonuç gibi, “Sars-CoV-2virüsü”ne karşı da herhangi bir koruyucu etkiye sahip olmadığı sonucuna varılıyor.

Ameliyathane Ortamında Maskenin İşlevsizliğini Gösteren Yayınlar

Disposable surgical face masks for preventing surgical wound infection in clean surgery.Disposable surgical face masks for preventing surgical wound infection in clean surgery.Cochrane Systematic Review , PMID: 27115326 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27115326

Temiz cerrahide cerrahi yara enfeksiyonunu önlemek için takılan tek kullanımlık cerrahi yüz maskeler.

Cerrahi yüz maskeleri başta, ameliyat esnasında sağlık çalışanlarının ağız ve nazofarinksCerrahi yüz maskeleri başta, ameliyat esnasında sağlık çalışanlarının ağız ve nazofarinksyollarından çıkabilecek damlacıkları tutup filtrelemek, yani hastaları korumak amacıylageliştirilmiştir. Oysa ip gerginliği yeterli olmadığında veya yanlış takıldığında bu maskeler yandanhava kaçırdığından, bu ve benzeri yollarla cerrahi yaralara mikrop bulaşmasına katkısağlayabilmektedir.

Ana Bulgular

Çalışmaya toplam 2106 katılımcıya sahip üç deney dahil edilmiştir. Cerrah ve sağlık personelininameliyatlarına maskeli ve maskesiz girmiş olduğu iki ayrı hasta grubu arasında işlem sonrasıenfeksiyon geliştirme oranları arasında belirgin farka rastlanmamıştır.

Cerrahi maskenin evolüsyonu: filtrasyon becerisi ve koruyucu etkinlik farklı şeyler.

20. yy’ın başında ilk kullanılmaya başlandığında cerrahi maskenin başlıca işlevi, operasyon20. yy’ın başında ilk kullanılmaya başlandığında cerrahi maskenin başlıca işlevi, operasyonekibinin ağız ve burnunda taşıdığı mikroorganizmalar hastanın açık yarasına geçmesiniengellemekti. Teknoloji ilerleyip yeni malzeme ve tasarımlar ortaya çıkardıkça maskelerin filtrekabiliyeti de yavaş yavaş arttı. Lakin ne bu kabiliyeti ölçümlemede standart bir test metodubulunmaktadır ne de maske kullanımının cerrahi yara enfeksiyonu oranlarına etkisi gösterilebilmiştir. Tam aksine, hem laboratuvar (in-vitro) hem de klinik (in vivo) deneyler,bugünün ameliyathane ortamında herkesin her durumda maske takmasının gerekmediğine işaret etmektedir.

The Journal of Hospital Infection, DOI:(91)90148-2  https://doi.org/10.1016/0195-6701

Modern ameliyathanelerde cerrahi yüz maskesi takmak pahalı ve gereksiz bir ritüel olabilir mi?

Yeni ameliyathane odalarında yapılan çalışmalarda, hava akımı yönünün ameliyat masasındanYeni ameliyathane odalarında yapılan çalışmalarda, hava akımı yönünün ameliyat masasındanodanın duvarlarına doğru olduğu tespit edilmiştir. Masadan bir metre açıkta duran maskesiz kadınve erkek katılımcıların mikrobiyal ağız florasının yerleştirilmiş plakaları kontamine edemediği görülmüştür. Havalandırmalı ameliyat odasında hasta üzerinde direkt çalışmayacak sağlıkgörülmüştür. Havalandırmalı ameliyat odasında hasta üzerinde direkt çalışmayacak sağlıkpersonelinin maske takması gereksiz gözükmektedir. ( https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1002/ccd.1810170306 )

Kalp Kateterizasyon Ameliyatlarında Başlık ve Maske Kullanımı Gereksiz.

Kalp kateterizasyonu bağlantılı enfeksiyonlar nadir görülüyor olsa da, yine de komplikasyon riskiniKalp kateterizasyonu bağlantılı enfeksiyonlar nadir görülüyor olsa da, yine de komplikasyon riskinien aza indirmek için başa başlık ve yüze maske takılmakta. Ne var ki, başlık ve maskenin buamaçla kullanımının işe yaradığını gösteren dokümantasyon bulunmamaktadır. Bizler de o yüzdenperkütan sol kalp kateterizasyonu yapılan 504 hastanın takibini yaparak, ameliyatı yapan ekibinbaşlık ve/veya maske takıp takmamış olduğuna göre enfeksiyon oranlarında değişiklik olupolmadığına baktık. Başlık veya maske takılmış olsun olmasın, hiçbir hastada enfeksiyon olgusunarastlamadık. Şu halde, perkütan kalp kateterizasyonunda başlık veya maske takılması gerektiği yönünde kanıta ulaşamadığımızı bildiriyoruz.

Maske Kullanımının Zararları (3 adet)

Maske takmak bedene yeterli oksijen alımının engellediği ve maske içinde biriken karbondioksitMaske takmak bedene yeterli oksijen alımının engellediği ve maske içinde biriken karbondioksitgeri solunduğu için kanda oksijen miktarı azalacak (hipoksi) ve karbondioksit miktarı artacaktır(hiperkapni) 

Karbondioksit Zehirlenmesi Belirtileri: Tansiyon yükselmesi, baş ağrısı, çarpıntı, göğüs ağrısı,titreme, kas kasılmaları, bulantı, kusma, mide ağrısı, görme bozuklukları, bilinç kaybı, ölüm.

Tayvan Devlet Hastanesi’nin ilkTayvan Devlet Hastanesi’nin ilkSARS salgınında (2003-2005 yılları arasında) yürüttüğü klinik deney.ClinicalTrials.gov Identifier: NCT00173017 https://clinicaltrials.gov/ct2/show/NCT00173017

N95 Maskesi Kullanımının Tıp Personeli Üzerindeki Fizyolojik Etkisi.

N95 maske kullanımı hipooksigenemi (düşük oksijenasyon) ve hiperkapni (kanda karbondioksitN95 maske kullanımı hipooksigenemi (düşük oksijenasyon) ve hiperkapni (kanda karbondioksitmiktarının aşırı artışı) ile sonuçlanmakta olup iş randımanını düşürmekte ve doğru kararalabilme yetisini köreltmektedir.

“Ağır akut solunum yolu yetersizliği sendromu” (SARS)’a yakalanma riski daha yüksek olan meslekgrubu olarak tıp personelinin N95 maske takması dünya genelindeki uzmanlarca hararetleönerilmektedir. Lâkin bu maskeleri kullanan tıp personelinde baş dönmesi ve sersemlik, baş ağrısıve nefes darlığı gibi şikayetler sıklıkla bildirilmektedir. Kişilerin doğru tıbbi kararlar vermeyetisinde de azalma meydana gelebilir. Deneyimizle bu yüzden, N95 maske takmanın tıp personeliüzerindeki fizyolojik etkisini değerlendirmeyi amaçlamaktayız.

Headaches and the N95 face-mask amongst healthcare providers. ACTA NEUROLOGICAHeadaches and the N95 face-mask amongst healthcare providers. ACTA NEUROLOGICASCANDINAVICA https://onlinelibrary.wiley.com/doi/pdf/10.1111/j.1600-0404.2005.00560.x

Yazının Devamını Buraya Tıklayarak PDF Dökümanından Okumaya Devam Edebilirsiniz.